Selectie van Sardijnse spreekwoorden, gezegden en idiomen die het meest worden gebruikt in Sardinië, inclusief vertaling in het Italiaans, als getuigenis van de wijsheid van zijn mensen.
Sardijnse uitdrukkingen
- Bestidu, op stick paret unu baron. (Gekleed, zelfs een stok ziet eruit als een baron)
- Nader goed als je zegt. (Het gezegde gaat goed)
- Sa campana jamat sos ateros a cheja et ipsa never btrat. (De bel roept de anderen naar de kerk en komt er nooit in)
- Su niet wiebelen oost oorzaak de milli vizios. (Niet werken is een oorzaak voor duizend kwaden)
- Si cheres ammasettere lea muzere: naraiat unu a su mare. (Als je zachtmoedig wilt worden, neem dan een vrouw: iemand zei tegen de zee)
- Su mundu est tundu, en chie non ischit navigeren falat een fundu. (De wereld is rond en wie niet weet hoe te navigeren gaat omlaag)
- S'avaru niet faghet goed ja niet toen hij stierf. (De vrek doet alleen goed als hij sterft)
- Su male remedialu cand’est minor. (Om het kwaad te verhelpen wanneer het klein is)
- Si ti queres sanu, faedda pagu. (Als je ongedeerd wilt blijven, spreek dan weinig)
- Qui non pagat in lagrimas, pagat in suspiros. (Wie betaalt niet in tranen, betaalt in zuchten)
Aanbevolen waarden- Hebreeuwse spreekwoorden: gezegden en uitdrukkingen
- Eskimo spreekwoorden: gezegden en uitdrukkingen
- Roemeense spreekwoorden: gezegden en uitdrukkingen
- Spreekwoorden over geluk: populaire gezegden
- Calabrische spreekwoorden: gezegden en uitdrukkingen
- S'arvure adderèctala dai minor, vandaar faghet nodu non adderectat plus. (Maak de boom recht als hij klein is, nadat hij een knoop heeft gemaakt, is er geen tijd meer)
- Linu muzzu, lang canvas. (Kort linnen lang canvas)
- Pius balet sperienti kent hier geen scientia. (Ervaring is waardevoller dan wetenschap)
- Op niet-faghet lege dinars. (Geld maakt geen wet)
- Abba up piston track, abba est, et abba s’atat. (Het water bonsde in zijn vijzel, water is en water blijft)
- Diners van Su Azzegat. (Geld verblindt man)
- Ik ging naar de zeeën en hield me niet bezig met water. (Ga naar de zee en vind zelfs geen water)
- Cosa de duos cosa de niunu: wat de tres de totu su mundu est. (Wat van twee is van niemand: wat van drie is van de hele wereld)
- Sa domo est minor, op het oostelijke mannukoor. (Het huis is klein, het hart is groot)
- Sos males anzenos sunt leziones pro nois. (De kwalen van anderen zijn lessen voor ons)
- Mezus bastonadas de amigu die niet lusingas de inimigu. (Beter verslagen te worden door een vriend dan gevleid te worden door de vijand)
- Sos maccos en sos pizzinnos narat sa veridade. (Gek en kinderen vertellen de waarheid)
- Cum sos mannos ista coment et in su fogu: non tantu accurzu, non tantu alluntanu. (Met de krachtige gedragen als met vuur: niet erg dichtbij en niet erg ver)
- S’jerru non istat in chelu. (Winter staat niet in de lucht)
- Op machines hat trinta sex genias, et ognunu tenet su pagu sou. (De waanzin is van zesendertig soorten, en elk heeft zijn eigen kleine)
- Zonder dinars kun je geen missa zingen. (Zonder geld kun je geen massa zingen)
- Dai sa die qui prestas heeft unu inimigu de pius. (Sinds de dag dat je geld leent, heb je nog een vijand)
- S'avaru cum sos poveros est che i su lupu cum sos anzones. (De vrek met de armen is als de wolf met de lammeren)
- Mezus fertu de balla, hier niet de machine. (Beter getroffen door kogel dan waanzin)
- Alles gaat, ga op de machine. (Water verhoogt alles behalve waanzin)
- Mezus terra senza-venster, que terra zonder justitia. (Beter land zonder brood dan land zonder gerechtigheid)
- Sa muzere de su ladrone non riet sempre. (De vrouw van de dief lacht niet altijd)
- Sas cabras andant da in puncta in puncta, sos cascos dai bucca in bucca. (Geiten gaan van boven naar boven, geeuwt van mond tot mond)
- Sa femina est dat ik appel ken, doorboort mooi en intro tip. (De vrouw is als de appel, mooi van buiten en buggy van binnen)
- Chie disizat sa morte est unu vile, chie la dienstregeling rooster pe peus. (Wie de dood wil, is een lafaard, die bang is dat het erger is)
- Over wie ischit su foghile, die niet chat op giannile. (Wat thuis wordt gezegd, mag niet buiten weten)
- Bestidu, op stick paret unu baron. (Gekleed, zelfs een stok ziet eruit als een baron)
- Sa femina arrogante isbirgonzat su maridu. (De arrogante vrouw beschaamt haar man)
Sardische gezegden
- Sa campana jamat sos ateros a cheja et ipsa komt nooit binnen. (De bel roept de anderen naar de kerk en komt er nooit in)
- Je weet wat het moeilijkst is, een connoscher a isse e totu. (Het moeilijkste is om jezelf te kennen)
- Si cheres ammasettere lea muzere: naraiat unu a su mare. (Als je zachtmoedig wilt worden, neem dan een vrouw: iemand zei tegen de zee)
- Pro su dinari nissunu narat is genoeg. (Niemand zegt genoeg voor het geld)
- S'avaru niet faghet goed ja niet toen hij stierf. (De vrek doet alleen goed als hij sterft)
- Nen cum Santos nen cum maccos non servit bugliaare. (Knoei niet met de heiligen of met de dwazen)
- Si ti queres sanu, faedda pagu. (Als je ongedeerd wilt blijven, spreek dan weinig)
- Jaganu sempre et preideru mai. (Altijd een geestelijke en nooit een priester)
- S'arvure adderèctala dai minor, vandaar faghet nodu non adderectat plus. (Maak de boom recht als hij klein is, nadat hij een knoop heeft gemaakt, is er geen tijd meer)
- Su traballu fattu cum coru, est aggradessiu a Deusu. (Het werk gedaan met het hart is aangenaam voor God)
- Pius balet sperienti kent hier geen scientia. (Ervaring is waardevoller dan wetenschap)
- In su bonu cum totu, in su malu cum nissune. (In goed met iedereen, in slecht met niemand)
- Abba up piston track, abba est, et abba s’atat. (Het water bonsde in zijn vijzel, water is en water blijft)
- Muzere bella, maridu corrudu. (Mooie vrouw, cuckold echtgenoot)
- Ik ging naar de zeeën en hield me niet bezig met water. (Ga naar de zee en vind zelfs geen water)
- Morte de frades creschimentu de benes. (Dood van broers toename van goederen)
- Ascutta ontstaat weinig gemeen. (Luister naar de schoonmoeder om de schoondochter te begrijpen)
- Su molenti sardu du frigas een hit sceptici. (De Sardische ezel, je neukt hem een keer)
- De homine codditortu et de vrouwelijke basisstenen, guardadinde. (Pas op voor de man met de scheve nek en de vrouw die stenen kust)
- Op zondag en op Ferreri Schidone 'en Linna. (In het houten spit van de smid)
- Chie hat pius ricchesas hat pius pensamentos. (Wie meer rijkdom heeft, heeft meer gedachten)
- Domos prò habitare en binza prò mandigare. (Thuis om te leven, en wijngaard om te eten)
- Is dis bonas si stugiant po is malas. (De mooie dagen worden bewaard voor de slechte)
- Giustissia chi falta, giustissia de balla. (Ontbrekende gerechtigheid, rechtvaardigheid)
- Chentu concas, chentu berrittas. (Honderd hoofden, honderd manieren van denken)
- Plus balet unu bonu bighinadu, hier niet unu malu parentadu. (Een goede buurt is meer waard dan een slechte afkomst)
- Dus fuidu dai su fumu, et rutu que so in su fogu. (Ik rende weg van de rook en viel in het vuur)
- Inue non penetrat sa femina, mancu su diaulu. (Waar de vrouw niet gaat, gaat de duivel niet eens)
- Mutos de cara, niet perdent amistade. (Woorden die in het gezicht worden gesproken, verliezen geen vriendschap)
- Amigu de s’inimigu meu, non est amigu meu. (Vriend van mijn vijand is niet mijn vriend)
- Sas disgratias si afferrant cum sa fortalesa, et si binchent cum sa patientia. (Ongeluk wordt gevochten met standvastigheid en wordt overwonnen met geduld)
- Hier non queret intender niet narat. Et si bides faghedi cegu. (Wie niet wil horen, spreekt niet en als je ziet, wees blind)
- Chini sezzidi in cuaddu allenu, ndi calada candu non bolidi. (Iedereen die op een paard van anderen rijdt, moet naar beneden gaan als ze dat niet willen)
- Homine longu, homine locu. (Lange man, domme man)
- In corpu de unu monte si podet intrare, in coro de unu homine nr. (In een berg kun je naar binnen, niet in het hart van een man)
- Femina risulana, of est macca of est vana. (Vrouw die altijd lacht, of gek is, of ijdel is)
- Mellus fillu de fortuna that fillu de gurrei. (Betere zoon van geluk dan zoon van de koning)
- Chie trag fagen niet altijd trintunu fagen. (Degenen die dertig worden, worden niet altijd eenendertig)
Sardijnse spreekwoorden
- Hier is de coverture de bidru non bettet pedra a domo anzena. (Wie een glazen kop heeft, gooit geen steen in het huis van anderen)
- De milli amigos, non sinde incontrat unu fidele. (Duizend vrienden worden niet trouw gevonden)
- In tempus de gherra, faulas tot op de grond. (In oorlogstijd ligt het helemaal tot op de grond)
- Cum Deus et cum on Re pagas paraulas. (Met God en met de Soevereine paar woorden)
- Sa pedra lodrurana legt nooit wol. (De kei die breekt, zet het mos niet op)
- Ad s’istranzu non abbaides sa bertula. (Voor de gast waad nooit de zadeltas)
- Deus serrada a ventana en oberridi een deur. (God sluit een raam en opent een deur)
- Contra a Deus non andat niunu. (Niemand gaat tegen God in)
- Su cavuru narada mali de s'aligusta. (De krab spreekt slecht van kreeft)
- Andadu ses azu, torradu ses chibudda. (Je ging knoflook en geretourneerde ui)
- Mezus facci ruiu qui non cori nieddu. (Liever blozen van fouten dan zwart van hart zijn)
- Elke hortulanu-bandat kent zijn ziodda. (Elke groenteboer pronkt met zijn ui)
- Consizare sos ignorantes, verdienstelijk werk. (Om de onwetende te adviseren, is het een liefdadigheidswerk)
- Homine jogadore, homine pedidore. (Speler man, ellendige man)
- De amigos est bonu a nd’haer finzas in domo de su diaulu. (Het is goed om vrienden te hebben, zelfs in het huis van de duivel)
- Peccados de babbu et de mama, fizos los pianghent. (De zonden van ouders worden rouw door hun kinderen)
- Unu solu Deus est zonder defetu. (Alleen God is zondeloos)
- Caddu lanzu, musca meda. (Voor het magere paard veel vliegen)
- Trabagliu continuu binchet alles. (Assiduous work wint alles)
- Bardadi de femina chi hat boghe de homine, en de homine chi hat boghe de femina.(Pas op voor de vrouw die de stem van een man heeft, en de man die de stem van een vrouw heeft)
- Je weet wat furada pagu durat en comente est bennida gasi si qu’andat. (Het gestolen ding duurt niet lang, en hoe het wegkomt)
- Trunch’e figu, hastu’e figu. (Vijgenstam, vijgentak)
- Quie la queret crua, quie la queret cocta. (Wie wil het rauw wie wil het gekookt)
- Een anzone guastat totu su masone. (Een rot schaap verwent de hele kudde)
- Niet morzat depitore, hier is Depidu nooit gestorven. (Niet sterven schuldenaar die schuld nooit sterft)
- Soul to Deus, su corpus ad sa terra, sos benes a quie restant. (De ziel voor God, het lichaam voor de aarde, de goederen voor degenen die blijven)
- Su mundu est de chie lu cheret: su chelu de chie l'alcansat. (De wereld behoort aan degenen die het willen: de hemel van degenen die het krijgen)
- Su maccu heeft su sabiu geleerd. (De dwaas leert de wijze man)
- Totu sos homines sunt homines. (Elke man is een man)
- Liefhebben en niet amadu zijn, est tempus ingannadu. (Om lief te hebben en niet betaald te worden, is het tijdverspilling)
- Nen bella senza peccu, nen fea senza tractu. (Er is geen schoonheid zonder gebrek, noch lelijk zonder gratie)
- Ama si cheres be amadu. (Liefde als je van je wilt houden)
- Hier rigalu acceptat, libertade bendet. (Wie geeft cadeau, vrijheid verkoopt)
- Su dinari in ojos de medas en in manu de pagos. (Geld is in de ogen van velen en in de handen van enkelen)
- Nen faeddu senza ancu, ne pedde senza fiancu. (Geen woord zonder falen, noch woord zonder kant)
- Elke herva tenet su value sou, maar niet lu saichimus. (Elk kruid heeft zijn waarde maar we weten het niet)
- Tres cosas sunt reversas in su mundu, s'arveghe, s'ainu et i sa femina. (Drie dingen zijn koppig in de wereld, de schapen, de ezel en de vrouw)
- Su pain pius duru est su morrer de hongersnood. (De grootste pijn is uitgehongerd)
- Familia bona, donu de su chelu. (Goede familie is een geschenk uit de hemel)
